WISC-IV nedir?
Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği (WÇZÖ-IV) bireysel olarak uygulanan ve 6 yaş 0 ay ile 16 yaş 11 ay aralığındaki çocukların bilişsel yeteneklerini ölçen, klinik zihinsel değerlendirme aracıdır.
Zeka Testlerinin tarihçesi nasıldır?
Wechsler Zeka Testlerinin geçmişine baktığımızda, ilk olarak 1939 yılında Wechsler-
Bellevue Zeka Ölçeği olarak geliştirilmiştir. Bir çok revizyondan sonra (sırasıyla; WISC,
WISC-R, WISC-III, WISC-IV ve WISC-V) Amerika’da 1974 yılında geliştirilen, ülkemizde
ise 1984 yılında 1639 kişilik örneklem üzerinden standardizasyonu yapılmış 1995 yılında ise WISC-R Türk Psikologlar Derneği aracılığı ile kullanıma başlanmıştır. Özellikle özel eğitim ihtiyacı olan ya da üstün yetenekli çocukların belirlenmesinde önemli yere sahiptir. Günümüze WISC-IV ve WISC-V olarak gelmiştir.
Ne zaman WISC-IV kullanılır?
Wechsler Zeka Testlerinin ülkemizde özellikle üstün yetenekli çocukların ayırt edilmesi ve uygun eğitim kurumlarına yerleştirilmesi noktasından kullanıldığı düşünüldüğünde Toplam Zeka Bölümü puanı baz alınmaktadır. Yapılan çalışm
alarda üstün yetenekli çocukların sözel, soyut ve görsel akıl yürütmeyi ölçen alt testlerde daha iyi performans sergilerken, işlemleme becerilerini ölçen alt testlerde daha düşük performans sergilediği ortaya konmuştur. WISC- IV ile getirilen dört ayrı kümede puan elde etme ve sonrasında Genel Yetenek İndeksi bu tür çocuklar için daha sağlıklı ve nokta atışı yorum yapmaya olanak sunmuştur. Üstün yeteneklilik çok yönlü özellikleri barındırdığından WISC-IV’ün dışında yaratıcılık, sanat, spor alanlarındaki performansları da değerlendirmek daha kapsamlı ve sağlıklı sonuç elde edilmesine olanak verecektir.
WISC-R mı WISC-IV mü?
Bununla beraber zihinsel değerlendirmeye alınan çocukların zaman içinde zeka testlerinden aldıkları puanların sistematik bir şekilde artış gösterme eğiliminde olduğu bilinmektedir.
Çocukların günümüzde çok çeşitli/zengin uyaranlara maruz kalması (bilgisayar, tablet, cep telefonu gibi teknolojik unsurlar, öğretici çizgi filmler, kaynak kitaplar), anne-babaların bilinçli hale gelmesi ile çocuğa ilginin artması, okullarda verilen eğitimin yoğunlaşması, testlerle olan tanışıklık, beslenme, sağlık alanlarındaki gelişmeler ile beraber genel zeka puanlarında (IQ) artışın ortaya çıktığı görülmüştür. Bu artışlar, zihinsel değerlendirmeye alınan çocukların zaman içerisinde daha yüksek puanlar elde etmelerine yol açmakta ancak bu yüksek performans gerçek bir ölçüm sunmamaktadır. Böylelikle WISC-R gibi standardize edilmiş zeka testi normlarının geçersiz hale gelmesine neden olabilmektedir. Yapılan araştırmalar sonucunda zeka puanlarındaki sistematik artışın, çocuğun gerçek performansını değerlendirme noktasında yarattığı illüzyon sebebiyle göz önünde bulundurularak zeka testi normlarının düzenli aralıklarla (yaklaşık olarak 10 yılda bir) yenilenmesi gerekliliğini ortaya koymuştur.
WISC-R’nin norm çalışmasının üzerinden yaklaşık olarak 30 yıl geçmesi sebebiyle tanıya yardımcı araçlar noktasında hem üstün yetenekli çocuklar hem de değerlendirmeye alınan diğer çocuklar için yenilenmiş normlara sahip olan WISC-IV’ün daha doğru ve sağlam sonuçlar ortaya koyacağı düşünülmektedir.
WISC-IV kimler tarafından uygulanır ve değerlendirilir?
WISC-IV sadece uzman psikologlar tarafından uygulanıp değerlendirilmektedir. Bunun için uygulayıcı eğitimleri sadece Türk Psikologlar Derneği tarafından verilmektedir. Yakın zamanda uygulama ve araştırma alanlarında da WISC-R’ın yerini alarak yaygın bir şekilde kullanılacağı öngörülmektedir.
Kaynaklar
1. Öktem F, Gençöz T, Erden G, Sezgin N, Uluç S. Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği-
IV (WÇZÖ-IV) Uygulama ve Puanlama El Kitabı Türkçe Sürümü. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları; 2013.
2. Kanaya T, Scullin MH, Ceci SJ, The Flynn Effect and US policies: the impact of
rising IQ scores an American society via mental retardation diagnoses. Am Psychol
2003;58(10):778.
3. Lynn R. What has coused the Flaynn effect? Seculer increases in the development
quotients of infants. Intelligence 2009;37:16-24.
4. Flynn JR. Searching for justice: The discovery of IQ gains over time. Am psychol
1999;54(1):5-20.
5. Flanagan DP, Kaufman AS. Essentials of WISC-IVassessment (Vol. 46). John Wiley
& Sons; 2004.
6. Yiğit İ. Üstün yetenekli çocukların değerlendirilmesinde Wechsler Çocuklar İçin
Zeka Ölçeği-IV (WÇZÖ-IV) formunun kullanımı. Türkiye Klinikleri 2016;1(1):36-43.